کمر درد در سالمندان از جمله مشکلاتی است که می‌تواند زندگی این افراد را مختل کند. در این سن مراقبت از کمر درد از جمله مسائل مهمی است که باید به آن توجه ویژه ای داشت. با بالا رفتن سن، تغییراتی در استخوان ها و عضلات روی می‌دهد که شکل بدن تغییر می‌کند. برای مثال پشت خمیده می‌شود، شکم به طرف جلو برجسته می‌شود، گودی کمر بیشتر می‌شود و همه این ها باعث بروز کمر درد می‌گردد. اعمال روزانه افراد مسن به طور مستقیم بر روی ستون مهره های کمرشان اثر می‌گذارد. لذا انجام اعمال روزانه، به نحو صحیح میتواند از ابتلاء به ضایعات کمری جلوگیری کند و در صورت وجود ضایعه آن را بهبود بخشد.

علت و علائم کمر درد در سالمندان

علائم: درد و خشکی پایین کمر که هنگام صبح و عصر بروز می‌کند، این مشکل ممکن است با هر یک از علائم زیر همراه باشد:

• دردی که خواب فرد را مختل می‌کند (فرد از درد نمی‌تواند بخوابد یا از خواب بیدار می‌شود)

• دردی که بیشتر در هنگام صبح و مجددا نزدیک به غروب بروز می‌کند.

• حساسیت به درد به صورت موضعی در قسمت اسیب‌دیده ستون فقرات، زمانی که فشاری بر آن وارد شود.

• درد مزمن، دائمی یا متناوب در ناحیه پایین کمر که در اثر فعالیت زیاد تشدید می‌شود.

• خشکی یا از دست دادن انعطاف‌پذیری کمر (به عنوان مثال، فرد قادر نیست به راحتی کمر خود را خم کند)

برای پیشگیری از کمردرد باید چه کنیم ؟

• تا حد امکان از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
• گردن و کمر را صاف نگه داشته و با خم کردن زانو و مفصل ران در نزدیکی شی مورد نظر بنشینید و به آرامی جسم را از زمین بردارید.
• ورزش و نرمش کنید تا بدن انعطاف پذیر باشد.
• خواب کافی داشته باشید و از بالش مناسب استفاده کنید.
• پوشیدن کفش مناسب
• بهتر است به جای روی زمین، روی صندلی بنشینید.
• در صورت نشستن به جایی تکیه دهید و به مدت طولانی ننشینید و هر 20 دقیقه یک بار بلند شوید و راه بروید.

علت خم شدن کمر در سالمندان و کوتاهی قد

عوامل متعددی وجود دارد که ما را مستعد تغییر وضعیت بدنی با افزایش سن می‌کند و هر کدام در نظر گرفته می‌شوند. اما قبل از ذکر هر عامل، مهم است که بدانیم استخوان‌ها، ماهیچه‌ها و مفاصل ما همگی بخشی از سیستم اسکلتی عضلانی هستند که وضعیت بدن ما را مشخص می‌کنند. ستون فقرات یا ستون مهره ها از استخوان هایی (به نام مهره)، فضاهای مفصلی به نام دیسک های بین مهره ای و ماهیچه ها تشکیل شده‌اند.

عامل اصلی که به انحنای ستون فقرات کمک می‌کند، تغییر در دیسک های بین مهره ای است. بین هر مهره یک غضروف ژلاتین مانند وجود دارد که مهره را از هم جدا می‌کند. با افزایش سن، این دیسک‌ها سخت می‌شوند و انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند که نتیجه اجتناب‌ناپذیر فشرده شدن طول کل ستون فقرات و یک شیب به سمت جلو به نام کیفوز است. این تغییرات پیری با هم کیفوز پیری نامیده می‌شود و بخشی طبیعی از پیری در نظر گرفته می‌شود.
یکی دیگر از عواملی که بر ستون فقرات بدن تاثیر می‌گذارد، تغییر از بدنی لاغر به بدنی با چربی بیشتر است. این روند در ۳۰ سالگی در هر دو جنس شروع می‌شود. چربی تمایل دارد در ناحیه کمر متمرکز شود. مردان تا حدود ۵۵ سالگی و زنان ۶۵ سالگی تمایل به افزایش وزن دارند. توزیع مجدد وزن به تغییرات در ستون فقرات کمک می‌کند.

کاهش درد مفاصل سالمندان

استفاده از کرم‌های حاوی کپسایسین
کپسایسین که مسئول ایجاد حرارت و گرما در فلفل است در ساخت کرم‌ها و پمادهای ضد درد نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به طور موقت از ماده p (یک ماده شیمیایی در مغز که باعث تحریک گیرنده های درد می‌شود) استفاده می‌کند و همین امر باعث می‌شود بدن درد مفاصل را احساس نکند. مطالعات انجام شده نشان داده است که ۸۰ درصد افراد مبتلا به آرتروز یا آرتریت روماتوئید با اعمال کرم‌های حاوی کپسایسین چهار بار در روز به مدت دو هفته درد کمتری داشته‌اند.

بکار بردن روش گرما و سرما درمانی

مطالعات نشان می‌دهند که گرما و سرما راه‌های موثری برای تسکین کمر درد هستند. استفاده از یخ زمانی مفید است، که فرد پس از یک آسیب‌دیدگی مثل رگ به رگ شدن، مستقیما یخ را روی ناحیه اسیب‌دیده استعمال کند. برای کاهش التهاب می‌توان یک بسته یخ را در یک حوله یا پارچه پیچید و آن را مستقیما روی کمر قرار داد.

سرما به دلیل خاصیت بی‌ حس‌کنندگی که دارد می‌تواند باعث کاهش دردهای ناگهانی و شدید شود. برای این کار می‌توان از بسته‌های سرما درمانی موجود در بازار که برای تسکین درد طراحی شده استفاده کرد و یا یک کیسه یخ یا یک بسته سبزیجات یخ زده را، برای محافظت از پوست در برابر سرمازدگی، لای یک حوله پیچید و استفاده کرد. بهتر است یخ را هر بار بیش از ۲۰ دقیقه روی موضع درد قرار ندهید.

پدهای حرارتی نیز می‌توانند برای تسکین گرفتگی یا درد عضلانی استفاده شوند. برای استفاده از پدهای حرارتی لازم است دستورالعمل‌های آن‌ها را به درستی مطالعه کرده و درجه حرارت آن را چک کنید تا مطمئن شوید که پد خیلی گرم نیست. اگر پد گرمایی در دسترس نباشد، می‌توان از یک بطری آب گرم استفاده کرد و یا یک کیسه پارچه‌ای پر از برنج خام را در مایکروویو گرم کرد و به کار برد.

درمان مکمل جهت جلوگیری از کمردرد سالمندان

اگر کمردرد مرتبط با افزایش سن با درمان مرسوم بهبود نیابد، ممکن است تکنیک های طب مکمل به ترکیب اضافه شود، از جمله:
طب سوزنی. متخصصان طب سوزنی سوزن های ظریفی را در نقاط خاصی از بدن وارد پوست می کنند و آنها را دستکاری می کنند. این می تواند درد مزمن را با تحریک روند بهبودی بدن تسکین دهد.
دستکاری استئوپاتیک پزشکان استئوپاتی یا کایروپراکتیک ها از دستان خود برای تحرک، تنظیم، ماساژ و تحریک ستون فقرات و بافت های اطراف آن استفاده می کنند.

دارودرمانی

داروهایی که برای تسکین کمر درد به کار می‌روند عبارتند از:

• داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه مانند استامینوفن یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)

• شل کننده‌های عضلانی

• مواد مخدر یا داروهای مسکن حاوی افیون

• تزریق استروئید

خلاصه مطلب کمر درد در افراد مسن

سالمندی که دچار مشکلات کمر است نیاز به مراقبت و پرستاری دارد. پرستار سالمند در این موارد می‌تواند با به کار گیری روش های درمانی مؤثر، کنترل زمان مصرف داروها، کنترل وزن سالمند و رژیم غذایی و.. نقش بسزایی در بهبودی شرایط بیماری او داشته باشد.